Tesbihatın elle yapılacağı
Değerli kardeşlerim … ! tesbihat Farz namazlardan sonra parmak uçları ile yapılır. Bu konudaki deliller şunlardır …
" … Abdullah b.Amr r.a'dan rivâyete göre, şöyle demiştir : Rasûlullah s.a.v şöyle buyurmuştur : " İki şey vardır ki onları yapan mutlaka Cennete girer, onlar çok kolay olup yapanı da azdır "
ve sözüne şöyle devam etti : " Beş vakit namaz… Sizden biriniz her namazın arkasında on defa : " Subhanallah " on defa " Elhamdulillah " on defa " Allahu-ekber " derse ; günde diliyle bunları yüzelli defa söylemiş olur ki, Allah katındaki karşılığı bin beş yüzdür " Peygamber s.a.v bunu söylerken parmaklarıyla sayıyordu. " Sizden biriniz yatağına girdiğinde otuz üç defa " SubhanAllah " otuz üç defa " Elhamdulillah " otuz dört defa "Allahu-ekber" derse; gerçekten Allah'ı dili ile yüz defa zikretmiş olur. Fakat bunun Allah katındaki değeri bindir. "
Tirmizî Dua : 25 İbn Mâce İkametu's Salat : 32
“ … Ebu Hureyre r.a'dan, şöyle dedi : Rasûlullah s.a.v buyurdu ki : Kim ki : Her namazın arkasından otuz üç kere subhanellah, otuz üç kere elhamdülillah, otuz üç kere allahu-ekber der, bunlar ki, doksan dokuz eder. Ve sonra la ilahe illallahu vahdehu la şerike leh. Lehu'l-mulku ve huve ala külli şey'in kadir der yüze temam ederse, deniz köpüğü kadar da günahı olsa mağfiret olunur.
Bu hadisi Müslim : 597 rivayet etmiştir.
“ … Kaab İbnu Ucre r.a'dan, şöyle dedi : Rasûlullah s.a.v buyurdu ki : Muakkibat ( namazın arkasından söylenen güzel sözler ) var ya onları söyleyen ( veya yapan ) hiç bir zaman eli boş veya ziyanda olmaz. Her farz namazın ardından otuz üç kere subhanAllah, otuz üç kere elhamdulillah, otuz dört kere Allahu-ekber dersiniz.
Bu hadisi Müslim : 596 rivayet etmiştir.
TESBİHATIN PARMAKLARLA YAPILMASI … VE … BUNUN EMİR OLDUĞU
“ … “ … Abdullah İbnu Amr r.a'dan rivayete göre Humeysa binti Yasir r.a dan O da Yüseyre r.anha’dan : Rasulullah s.a.v Tekbir, Tesbîh ve la ilahe illallah kelimelerine kadınlarında riayetini ve bunları parmaklarının uçlarıyla saymalarını emretti. Çünkü onlara, sorulacak ve konuşmaları istenecek olan uzuvlardır. ''
İbnu Ebî Şeybe - Ebû Dâvûd : 2.c.1501.n - Tirmizî : 6.c.3815.n ve Hâkim
“ … Abdullah İbnu Amr r.a'dan, şöyle dedi : " Rasûlullah s.a.v'i, tesbihi sağ eliyle yaparken gördüm" dedi.
Bu hadisi Ahmed : 2/160/161/204/205-1502/5065 Tirmizi : 3482 Ebu Davud : 2.c.1502.n Nesei : 3/84 ve İbni Hibban : 2343 sahih bir senedle rivayet etmişlerdir.
“ … İbnu Umer r.a'dan, şöyle dedi : Rasûlullah s.a.v'i namazının akabindeki tesbihat'ı, tahmidat'ı ve tekbirat'ı sağ eliyle yaptığını gördüm.
Bu hadisi Beğavi Şerh 'i-s-Sünne : 5/48 hasen senedle rivayet etmiştir
“ … Yüseyre r.anha’dan – Bu hanım hicret eden Sahâbe kadınlarından idi - şöyle dediğini rivâyet etti : '' Rasulullah s.a.v şöyle buyurdu : ( Ey kadınlar .. ! ) Tesbîh'e ( subhanAllah demeye ), tehlîl'e ( lâ ilâhe illallâh demeye) ve takdîs'e ( sübhâne'l-meliki'l-kuddûs veya sübbûhun kuddûsün Rabbu'l-melâiketi ve'r-rûh' demeye) sarılın, ğâfil olmayın, yoksa Rahmeti unutursunuz. ( Onları ) parmak uçlarınızla sayın. Çünkü onlara, ( bedeninizden, kendileriyle ne yaptığınız ) sorulacak ve konuşmaları istenecek olan uzuvlardır. ''
İbnu Ebî Şeybe - Ebû Dâvûd - Tirmizî : 6.c.3815.n ve Hâkim
TESBİHATI BONCUKLARLA YAPMANIN BİD’AT OLDUĞU
Bir önceki babta zikrettiğimiz hadisi şerifler, zamanımızda intişar etmiş ve terk edilmez bir sünnetmiş gibi ihtimam gösterilen boncuklarla tesbihatın bid'at olduğunu açıkca göstermektedir.
Hatta bu şekildeki bir uygulamanın Abdullah ibni Mes’ud tarafından şiddetle kınandığını isbat eden delillerden birisi şudur :
“ … Salet İbnu Behram'dan, şöyle dedi : Elindeki teşbihle zikreden bir kadının yanından geçen İbnu Mes'ud ( teşbihi Kadının elinden alarak ) parça parça edip attı. Sonra ufak çakıl taşlan ile zikreden bir adamın yanından geçti. Adamı tekmeleyerek, " Ne çabuk sapıttınız, böyle kötü bid'atlar ihdas ettiniz. Muhammed s.a.v'in ashabını ilimde geçtiniz " dedi. “
Bu eseri İbnu Vaddah Bid'at ve ondan nehy kitabında : S/12 sahih bir senedle rivayet etmiştir.
Tacuddin el Bayburdi