Şeriat Kur'an ve Sünnetten ibarettir
Değerli kardeşlerim … ! şunu asla unutmayınız ki Allah'ın Tevhid dini İslam, her devirde insanlara iki ana kaynaktan gelmiştir… Bunların birincisi Allah'ın Kitabları, ikincisi ise Rasullerinin Sünnetidir...
Son olarak indirilen Kitap ve Sünnet’te Vahiy cümlesindendir… Yani Allah’u Teala’nın Muhammed Mustafa’ya indirdiği Kur’an ve Sahih Hadisler Vahye dayalıdır …
İbadetlerin şekil ve şemali bu iki kaynakta zikredilir … Helal ve haramlar bu iki kaynakta zikredilir … İhtilaf anında bu iki kaynağa muracaat edilir … Hulasa Din adına vazedilen her şey bu iki kaynaktadır …
1 - ALLAH’U TEALA KULLARINA RABBİNİZDEN SİZE İNDİRİLENE UYUN BUYURMAKTADIR
Rabbimiz kerim kitabında bu konuda şöyle buyurmaktadır :
اتَّبِعُواْ مَا أُنزِلَ إِلَيْكُم مِّن رَّبِّكُمْ وَلاَ تَتَّبِعُواْ مِن دُونِهِ أَوْلِيَاء قَلِيلاً مَّا تَذَكَّرُونَ
“ Ey insanlar ! Rabbinizden size indirilene uyun. Ondan başka dostlar edinip de onlara uymayın. Siz ne kadar da az öğüt alıyorsunuz. “
2 - ALLAH’IN İNDİRDİĞİ İSE … KUR’AN VE SÜNNETTİR
Değerli kardeşlerim … ! şunu asla unutmayalım ki, Allah’ın insanlara uymaları için indirdiği kaynak iki’dir… Bunların birinin adı Kur’an, diğerinin adı ise Sünnet’tir …
Rabbimiz bunu kerim kitabında isimlendirirken şöyle buyurur…
وَأَنزَلَ اللّهُ عَلَيْكَ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَعَلَّمَكَ مَا لَمْ تَكُنْ تَعْلَمُ وَكَانَ فَضْلُ اللّهِ عَلَيْكَ عَظِيماً
“ … Allah sana Kitabı ve Hikmeti indirdi. Ve bununla sana bilmediğin şeyleri öğretti. Allah’ın senin üzerindeki fazlu keremi çok büyüktür. “
كَمَا أَرْسَلْنَا فِيكُمْ رَسُولا مِّنكُمْ يَتْلُو عَلَيْكُمْ آيَاتِنَا وَيُزَكِّيكُمْ وَيُعَلِّمُكُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَيُعَلِّمُكُم مَّا لَمْ تَكُونُواْ تَعْلَمُونَ
“ Nitekim kendi içinizden size Ayet’lerimizi okuyan, sizi arındıran,size Kitabı, Hikmeti ve bilmediğiniz şeyleri öğreten bir Rasul gönderdik. "
وَلاَ تَتَّخِذُوَاْ آيَاتِ اللّهِ هُزُواً وَاذْكُرُواْ نِعْمَتَ اللّهِ عَلَيْكُمْ وَمَاأَنزَلَ عَلَيْكُمْ مِّنَ الْكِتَابِ وَالْحِكْمَةِ يَعِظُكُم بِهِ وَاتَّقُواْ اللّهَ وَاعْلَمُواْ أَنَّ اللّهَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ
"... Allah'ın Ayet’lerini eğlence edinmeyin. Allah'ın üzerinizdeki nimetini ve size öğüt vermek için indirdiği Kitabı ve Hikmeti hatırlayın. Allah'tan korkun ve bilin ki, Allah herşeyi hakkıyla bilendir. “
Zikredilen bu Ayeti kerimelerde açıkça ifade ediliyor ki ; Allah’u Azze ve Celle insanlara, öğüt almaları için tabi olacakları iki kaynak indirmiştir... Bunlardan birinin adı Kitap, diğerinin adı ise Hikmet’tir …
Meselenin daha sıhhatli bir şekilde anlaşılması için, Ayet’i celilelerde zikredilen “ Hikmet “ ibaresinin üzerinde biraz durmaya çalışır isek İnşaallah, HİKMET'in aynen Kur'an gibi Allah'tan indirilen, İnsanlara öğüt veren, Kur'an gibi okutulan, talim ettirilen ve öğretilen dinin ikinci ana kaynağı olduğunu anlamış ve kavramış oluruz.
3 - İNDİRİLEN HİKMET’TEN KASIT NEDİR … ?
Değerli kardeşlerim … ! Hikmet ifadesini en güzel şekilde anlamanın yolu, şüphesizki onun Kur’anı kerimde anlatılan sıfatlarına vakıf olmaktan geçer …
Rabbimiz bir Ayet’i celilesinde şöyle buyurmaktadır :
كَم أَرْسَلْنَا فِيكُمْ رَسُولاً مِّنكُمْ يَتْلُو عَلَيْكُمْ آيَاتِنَا وَيُزَكِّيكُمْ وَيُعَلِّمُكُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَيُعَلِّمُكُم مَّا لَمْ تَكُونُواْ تَعْلَمُونَ
" Nitekim size, kendi içinizden Ayet’lerimizi okuyan, sizi arındıran, size Kitap ve Hikmeti öğreterek bilmediklerinizi talim ettiren bir peygamber gönderdik. "
Bakara : 151 – Ali İmran : 164.Ay.
Bu Ayeti kerimede kitapla beraber indirilen hikmetin, öğretilen ve talim ettirilen bir vasfı olduğu gayet açık bir şekilde anlatılmaktadır.
Yanı, Kur'an nasıl insanlara öğretilip ta'lim ettirilmiş ise, İndirilen Hikmet de aynen insanlara öğretilip ve talim ettirilmiştir.
Yine bir Ayet’i celile de şöyle buyrulmaktadır :
وَاذْكُرْنَ مَا يُتْلَى فِي بُيُوتِكُنَّ مِنْ آيَاتِ اللَّهِ وَالْحِكْمَةِ إِنَّ اللَّهَ كَانَ لَطِيفاً خَبِيراً
" Sizin evlerinizde okunan Allah'ın Ayetlerini ve bir de Hikmeti hatırlayın. Şüphesiz ki Allah, latiftir, habir'dir "
Bu Ayet'i kerimede de görüldüğü gibi. indirilen öğretilen ve ta'lim ettirilen hikmet'in vasıflarından birisi de, okunmasıdır.
Allah Rasulü s.a.v in şu hadisi şerifleri de göz önünde bulundurulur ise, Hikmet'in, tabi olunması için Allah'tan Rasulüne vahyedilen şeriatın bir bölümü olduğu gayet açık bir şekilde anlaşılmış olacaktır.
“… Rasulullah s.a.v şöyle buyurdu : Dikkat edin ! Bana Kur'an ve bir de misli verildi … "
Ebu Davud : 5.c.4604.n
عن أبي هريرة رضى الله تعالى عنه قال قال رسول الله صلى الله عليه وسلم إني قد تركت فيكم شيئين لن تضلوا بعدهما كتاب الله وسنتي ولن يتفرقا حتى يردا علي الحوض
{ … Ebu Hureyre r.a dan gelen bir hadislerinde Allah Rasulü s.a.v şöyle buyurdular : “ Size, sarıldığınız müddetçe asla sapıtmayacağınız iki şey bıraktım. Biri, Allah’ın Kitabı, diğeri ise benim sünnetim. Bunlar havz’ın başında yanıma gelinceye kadar birbirlerinden ayrılmayacaklardır. }
Hakim : 1.c.193.s – Dare Kutni : 3.c.4525.n – el Albani Silsiletü’s Sahiha : 4.c.1761.n
İlim ehli der ki ; Eğer el-hikmet kelimesi Kuran'da el-kitab kelimesi ile birlikte gelirse, burada hikmetten kasıt Sünnettir. Bütün selef-i salihin imamlari ve alimleri böyle olduğuna icma ve ittifak etmişlerdir… Aynen şu âyet-i kerimede olduğu gibi :
وَأَنزَلَ اللّهُ عَلَيْكَ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَعَلَّمَكَ مَا لَمْ تَكُنْ تَعْلَمُ وَكَانَ فَضْلُ اللّهِ عَلَيْكَ عَظِيماً
“ … Allah sana Kitabı ve Hikmeti indirdi. Ve bununla sana bilmediğin şeyleri öğretti. Allah’ın senin üzerindeki fazlu keremi çok büyüktür. “
İmam Şafi rh dedi ki : " Kuran'ı çok iyi bildiklerinden emin olduğum birçok ilim ehlinden işittim ki , " Hikmet Sünnettir " diyorlardı. “
Bağdadi el-fakîh ve'l-mutefakkih : 1/78-79 İbn Teymiyye mecmu'u'l-fetava : 3/366-19/82,175 İbni'l-Kayyim, er-ruh : 75 Muhtasar es-Savaik : 443 İbni kesîr : 1/190, 201, 567 Vesîletu'l-husul : 9 imam Şafii , er-risale : 78
Hulasa ; zikri geçen bu Ayetlerin, Hadislerin ve İlim ehli kimselerin açık ifadelerinden de anlaşıldığı gibi, insanların tabi olmaları için indirilen bu Şeriat, Rasulün Allah'tan alarak insanlara öğrettiği, okuttuğu, talim ettirdiği ve sarılmalarını emrettiği Kitap ve Sünnet'ten ibarettir.
Tacuddin el Bayburdi