Kandil kutlamalarını Bid'atı hasene olarak görebilir miyiz ?
SORU … : Hocam malumunuz bu gece Mevlid kandili denilen bir gece kutlanacak. Bizim de Kur’an ve Sünnet’en öğrendiğimiz kadarı ile böyle bir kutlamanın islamda yeri yoktur. Bununla beraber - yine sizin gibi değerli hocalarımızdan da öğrendiğimiz gibi -, bu gibi kutlamaları sahabeden de kimse yapmamıştır…
Ama biz bu tür kutlamaların yanlışlığını karşı tarafa anlatırken, onların bize karşı kullandığı şöyle bir ifade var ; kardeşim bunlar Bid’atı hasene cinsinden şeylerdir. İlla böyle şeylere delil olmaz… Yeterki iyi niyetle yap …
Ben de şimdi size soruyorum hocam ; Bid’atı hasene veya bid’atı seyyie diye bir şey var mıdır … ? Yani ; bid’atın iyisi veya kötüsü olur mu ?... Bu tür kutlamalar bid’atı hasene midir ? … bunun izahını kısa da olsa yaparsanız çok memnun oluruz … Allah şimdiden razı olsun.
CEVAP … : Değerli kardeşim … ! Allah Rasulü s.a.v’in “ kullu bid’atın dalaleh “ “ bütün bid’atler dalâlettir " sözü umum bir ifade olup, hiç bir bid’atı istisna etmez. Yani bütün bid’atleri içerisine alır…
Ve hasetsen şu noktayı unutmayalım ki, hemeh hemen bütün bid’atler iyi niyetle ortaya atılan şeylerdir… Dolayısiyla iyi niyetli olmak veya ortaya atılan şeyin iyi olduğunu zannetmek, veya da başkalarının onu iyi görmesi, yapılan şeyin doğru olduğu anlamına gelmez…
Bu konuda Allah Rasulü s.a.v’in güzide sahabisi olan Abdullah ibn Ömer’in şu sözlerine güzel kulak verelim…
{ … Abdullah ibn Ömer r.a ise şunları buyurur : insanlar güzel görseler bile bütün bid’atler dalâlettir. }
İbni Batta İbane : 1.c.339.s – Lalekai Şerh’u Usulü’s Sünne : 1.c.92.s
{ … Abdullah b. Ukeym, Ömer r.a’nun şöyle dediğini rivayet etmektedir : Sözlerin en güzeli Allâh’ın kelâmıdır, yolların en hayırlısı da Muhammed s.a.v’in yoludur. İşlerin en şerlisi de sonradan icâd edilen şeylerdir. Her yeni şey bid’attir, her bid’at dalâlettir ve her dalâlet de ateştedir. }
İbni Vaddah el Bid’ah : 31.s – Lalekai Şerh’u Usulü’s Sünne : 1.c.84.s
{ … Abdullah ibn Mesud r.a da şöyle der : Sizden öncekilere tâbi olun, - dinde - yeni şeyler icad etmeyin, bu size yeter, zira bütün bid’atler dalâlettir. }
İbni Batta İbane: 1.c.327-328.s - Lalekai Şerh’u Usulü’s Sünne : 1.c.86.s – Muhammed bin Nasr es Sünne : 65 – Taberani Kebir : 8636.n – Darimi : 1.c.211.n – Heysemi M.Zevaid : 1/181.853.n
Ahmed ibn Hanbel der ki : Bize göre sünnetin aslı ; Rasulullah s.a.v’e ve onun ashabının takip ettiği o yola bağlı kalmak, onların yolundan gitmek ve bid’ati terk etmektir. Çünkü bütün bid’atler sapıklıktır.
Lalekai Şerh’u Usulü’s Sünne : 1.c.84.s
İbn Receb der ki : Peygamber s.a.v’in “ bütün bid’atler dalâlettir " sözü “ cevâmiu’l kelim “ türünden bir ifade olup, İslâm dininin temel prensiplerinden birisidir. Ve bu söz de, hiç bir bid’atı istisna etmez “
Camiu’l ulum ve’l Hikem : 28
Öyleyse bu konuda söylenecek en güzel söz, Allah ve Rasulünün öngörmediği bir şey, asla güzel sayılmaz ... Velevki ortaya atılan o yenilik, insanlar tarafından iyi niyetle de yapılsa … Veya da insanların çoğunluğu bunu yapsa … ve insanlar onu güzel de görse…
Dolayısiyla baştaki sormuş olduğun sorunun net cevabı ; İslamda kandil kutlamaları diye bir şey yoktur. İslam’da olmayan şey ise asla güzel olamaz. Yani bu tür kutlamalar din’de sonradan meydana gelen çirkin bid’atlerdir…
Hasetsen şu önmeli noktayı unutmayınız ki ; ortaya atılan her Bid’at, birçok sünneti unutturur …
Allah’u Teala bize Sünnete uygun ameller işlememizi ve bid’atlerden de uzak kalmamızı nasibeylesin.
Amin
Tacuddin el Bayburdi